Przed operacją
Przed planowanym zabiegiem operacyjnym pacjent powinien koniecznie wyrazić świadomą zgodę na leczenie operacyjne w formie oświadczenia na piśmie. Odpowiedni formularz chory otrzymuje po przyjęciu do szpitala.
Przewidując leczenie operacyjne należy zaszczepić się przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby.
W przypadku chorób towarzyszących, zwłaszcza takich jak cukrzyca, choroby serca, choroby neurologiczne, zaburzenia krzepnięcia krwi, alergie i inne konieczna jest przedoperacyjna konsultacja specjalisty dopuszczająca możliwość leczenia operacyjnego.
W dniu poprzedzającym można zjeść lekką kolację, a w dniu operacji pacjent musi być na czczo.
Znieczulenie
Operacje w obrębie kończyny górnej wykonujemy zazwyczaj w znieczuleniu splotowym, to znaczy, że anestezjolog wstrzykuje lek znieczulający w dokładnie określoną okolicę nerwów splotu ramiennego (najczęściej nad obojczykiem). Pacjent nie śpi, słyszy wszystko, co dzieje się na sali operacyjnej, a nawet ma możliwość rozmowy z operatorem. Znieczulenie obejmuje całą kończynę powodując „wyłączenie” czucia bólu i brak możliwości wykonywania ruchów. Stan taki utrzymuje się przez kilka godzin po zabiegu operacyjnym i ustępuje samoistnie.
W niektórych przypadkach wystarczające jest znieczulenie miejscowe, wówczas środek znieczulający podaje się w pobliżu okolicy operowanej.
Znieczulenie ogólne, podczas którego pacjent zasypia jest stosowane podczas operacji w okolicy barku i ramienia oraz u dzieci.
Operacja
Większość operacji z dziedziny chirurgii ręki odbywa się z wykorzystaniem opaski uciskowej (Esmarcha) zakładanej na krótki czas na ramię i wypełnianej powietrzem pod odpowiednim ciśnieniem, co powoduje czasowe niedokrwienie kończyny. Dzięki temu zabieg odbywa się w bezkrwawym polu operacyjnym, a to pozwala na dokładną identyfikację struktur anatomicznych.
Czas operacji zależy przede wszystkim od rozpoznanej choroby i stopnia trudności chirurgicznej, jednak operacje przeprowadzane w niedokrwieniu trwają zwykle do dwóch godzin.
Niektóre zabiegi operacyjne z zakresu chirurgii kończyny górnej można wykonać podczas jednodniowego pobytu w szpitalu.
Postępowanie w okresie pooperacyjnym
Pacjenci po operacjach wymagają szczególnej opieki. Do czasu całkowitego zagojenia rany opatrunki muszą być starannie pielęgnowane i regularnie zmieniane, najlepiej w warunkach gabinetu opatrunkowego. Konieczne są wizyty w poradni (co najmniej jedna kontrola pooperacyjna), następnie dokładnie zaplanowane leczenie usprawniające i najczęściej współpraca z fizjoterapeutą. W wielu przypadkach – np. po rekonstrukcji ścięgien lub nerwów, zespoleniu złamania – leczenie trwa jeszcze przez kilka tygodni lub nawet miesięcy po operacji.
W okresie pooperacyjnym pacjent powinien zwracać uwagę na niepokojące objawy i w razie ich wystąpienia kontaktować się z lekarzem prowadzącym. W szczególności należy zwrócić uwagę na:
– wzrost temperatury ciała
– obfite sączenie z rany pooperacyjnej
– silne dolegliwości bólowe, których nie można złagodzić poprzez stosowanie leków przeciwbólowych
– znaczny, nasilający się obrzęk
– zaburzenia ukrwienia kończyny
– zaburzenia czucia, które nie występowały przed operacją
– ucisk spowodowany przez ewentualne unieruchomienie w opatrunku gipsowym
Wyniki leczenia operacyjnego
Ostateczny wynik leczenia operacyjnego zależy od bardzo wielu czynników. Nawet perfekcyjnie przeprowadzona operacja nie gwarantuje pełnego wyleczenia, jest bowiem jednym z etapów długiego procesu terapeutycznego.